ارزیابی خصوصیات پومولوژیکی و گروه بندی برخی ارقام زیتون در استان زنجان

برای بررسی خصوصیات میوه و گروه بندی ارقام زیتون، آزمایشی روی بیست رقم زیتون طی دو سال (1390-1389) در ایستگاه تحقیقات زیتون گیلوان (زنجان) انجام شد. آزمایش در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان با طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. گروه بندی ارقام بر اساس صفات وزن تر و خشک میوه، نسبت گوشت به هسته و درصد روغن با استفاده از تجزیه خوشه ای و تجزیه به مؤلفه های اصلی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی داری میان رقم، سال و اثر متقابل برای اکثر صفات نشان داد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای و تجزیه به مؤلفه های اصلی، ارقام از نظر صفات ارزیابی شده به خوبی از یک دیگر تفکیک شدند. بر این اساس، ارقام کاریدولیا، پیکوآل، ولیوتیکی و کایسی بیشترین وزن میوه و نسبت گوشت به هسته را داشتند و به عنوان ارقام مناسب کنسروی و ارقام کایلته، کرونائیکی، آربکین، لچینو، بلیدی و نبالی با درصد بالای روغن به عنوان ارقام روغنی شناسائی شدند. تنوع ژنتیکی موجود از نظر صفات مورد مطالعه امکان گزینش والدین برای پیشبرد برنامه های به نژادی را از طریق دورگ گیری فراهم می کند، هر چند تعیین میزان وراثت پذیری این صفات برای انجام این کار ضروری به نظر می رسد.